محافظ اضافه بار یا اورلود (overload protector)
ما در این مقاله قصد داریم مفهوم اورلود، نحوه کارایی اورلود و انواع آن را معرفی کنیم.
اورلود یا OLP مخفف کلمه overload protectorبه معنی محافظ اضافه بار است ودر لوازم الکترونیکی کاربرد دارد. قطعه ایست که در بسیاری از لوازم خانگی الکترونیکی برای جلوگیری از آسیب به آن‌ها، سوختن و خطرات احتمالی پیش‌بینی نشده تعبیه می گردد. انواع متفاوت اورلود کارآیی یکسان دارند ولی نوع کاربرد آن بستگی به نوع وسیله الکترونیکی متفاوت میباشد.
انواع اورلود
اورلود حرارتی: اورلود حرارتی ساختاری شبیه به ساختمان یک بی متال دارد که به‌صورت سری در مدار بسته میشود و در صورت بالا رفتن حرارت به هر دلیل، جریان را قطع میکند تا شرایط به حالت عادی برگشته و دوباره اجازه عبور جریان را صادر کند.اورلود حرارتی در بیشتر وسایل الکترونیکی موجود در بازار استفاده شده است.
اورلود مغناطیسی: نوع مغناطیسی اورلود بوبینی است که در اثر عبور جریان زیاد (بیشتر از حد تنظیم شده) شدت میدان مغناطیسی آن به حد لازم برای انجام عمل مکانیکی قطع مدار رسیده و مدار را قطع میکند. از این نوع اورلود در کلیدهای خودکار نیز جهت حفاظت در برابر خطای اتصال کوتاه استفاده میشود. می‌دانیم که یک اتصال کوتاه باید سریع قطع شود، بنابراین در چنین موقعیتی نمی‌توان از رله اضافه باری (حرارتی) استفاده نمود، چون گرم شدن بی متال رله به یک زمان نسبتاً طولانی نیاز دارد.
عملکرد قطعه بی متال
قطعه بی متال از دو فلز غیر همجنس با ضریب انبساط متفاوت تشکیل شده، که از یک سطح کاملا جوش خورده اند، حرارت باعث انبساط یکی از فلزات و ایجاد خمش در قطعه میشود وتا زمانیکه حرارت کم نشده و فلز منبسط شده به حالت خود بر نگشته است اجازه عبور جریان صادر نمیشود.
اورلود به دو صورت زیر می باشد:
اینترنال (Internal) داخلی: در کولرهای جدید از این نوع اورلود استفاده می شود که داخل کمپرسور نیز جای داده شده است.
اکسترنال (External) بیرونی: در کولرهای قدیمی از این مدل استفاده میشد که به صورت سری در مدار قرار می گرفت.
همانطور که در بالا گفته شد، اورلود بکار رفته در لوازم الکترونیکی به دو صورت اینترنال یا اکسترنال میباشد، اورلود اینترنال در داخل وسیله برقی بوده و اکسترنال بصورت قطعه جداگانه در بیرون وسیله برقی است. اورلود اکسترنال بیشتر در لوازم الکتریکی قدیمی مانند کولرهای گازی قدیمی کاربرد داشته و در لوازم الکتریکی جدید اورلود اینترنال بکار میرود.
اورلود در یخچال
اورلود موتور یخچال یا اورلود کمپرسور یخچال، قطعه ای محافظتی بر روی کمپرسور است که از وارد آمدن آسیب ناشی از حرارت زیاد و یا جریان الکتریکی بیش از حد به دستگاه جلوگیری می کند و در این مواقع با قطع جریان برق کمپرسور سبب خاموش شدن آن می شود. اورلود یخچال که شکل آن را در پایین مشاهده می کنید، به صورت سری به پایه مشترک (کنتاکت c ) کمپرسور متصل می شود. اورلود یخچال از نوع حرارتی است و در اثر کارکرد یکسره کمپرسور و افزایش دمای آن یا افزایش شار جریان به صورت ناگهانی، سبب تحریک صفحه بی متال شده و موجب قطع جریان برق کمپرسور خارج شدن آن از مدار می شود.
دلایل اورلود در یخچال:
اورلود یخچال به دلایل زیر ممکن است روی دهد:
افت یا افزایش ولتاژ
کاهش گاز مبرد یخچال
گرفتگی سیکل گازی درون لوله های گاز یخچال
خرابی ترموستات یخچال
خرابی کمپرسور
گرمای بیش از حد محیط
خرابی اورلود یخچال:
اگر موتور یخچال فریزر شما خاموش شده و روشن نشود، خرابی اورلود میتواند از دلایل آن باشد. البته روشن نشدن موتور یخچال دلایل متفاوتی میتواند داشته باشد و برای عیب یابی آن باید از متخصص مربوطه کمک بگیرید.
در صورت اورلود یخچال فریزر، برای خارج کردن دستگاه از این وضعیت ابتدا اجازه دهید مدت زمانی سپری شده و دمای کمپرسور یا موتور یخچال کاهش یابد. اگر ایرادی وجود نداشته باشد، اورلود باید به حالت عادی خود برگشته و مجددا کمپرسور به کار بیوفتد و اتومات کند. برای خنک کردن کمپرسور می توانید مدت زمانی را منتظر مانده تا خنک شود و یا به کمک حوله خنک و نمدار و با دقت و احتیاط آن را خنک کنید. در صورتی که پس از خنک شدن کمپرسور، اورلود یخچال به حالت عادی برنگشته و هنوز موتور به کار نمی افتد، نشان از وجود مشکلی در دستگاه است که می تواند به موارد بسیاری مربوط باشد. لذا حتما باید با تعمیرکار متخصص تماس بگیرید تا عیب یابی دقیق انجام شود.
تست اورلود
تست اورلود یک کار تخصصی ست و برای آن به مولتی متر نیاز دارید. پس اگر تجربه دارید پس از تهیه مولتی متر میتواند از طریق مراحل زیر اورلود یخچال فریزر را تست کنید:
برای محافظت از خود و دستگاه، قبل از انجام کار یخچال فریزر را خاموش و نکات ایمنی را رعایت کنید.
الف) مرحله اول پیدا کردن اورلود است. این قطعه در کنار کمپرسور و در پشت دستگاه قرار دارد.
ب) پس از پیدا کردن اورلود، مولتی متر را در حالت Buzzer قرار دهید.
ج) یکی از سیم های مولتی متر را به ورودی و دیگری را به خروجی اورلود متصل کنید.
د) در این حالت اگر مولتی متر صدا یا اصطلاحا “بیز” دهد یعنی اتصال برقرار و اورلود سالم است و اگر هیچ صدایی از مولتی متر شنیده نشود اورلود معیوب بوده و باید تعویض شود.
خارج کردن کمپرسور از اورلود
همانطور که گفته شد یخچال زمانی اورلود میکند که مشکلی برای کمپرسور و جریان ورودی به وجود آمده باشد. پس در حالت اورلود کردن و خاموش شدن کمپرسور بهتر است صبر کنید تا موتور مجددا روشن شود.
چون اورلود اغلب به دلیل بالا رفتن دمای کمپرسور، جریان برق را قطع میکند، می‌توانید با خنک کردن کمپرسور به روشن شدن مجدد موتور کمک کنید.
اورلود در کولر گازی
در کولر گازی دو نوع اورلود وجود دارد:
داخلی یا اینترنال(internal) و خارجی یا اکترنال (External)
اورلود کولر گازی های قدیمی‌تر به‌صورت بیرونی یا اکسترنال بوده که به‌صورت سری روی سیم com مشترک بسته میشد
اما در بسیاری از کولر گازی های جدید این قطعه به‌صورت اینترنال است و داخل کمپرسور جای داده شده که قابل دسترسی نیست.
اگر کولر گازی شما مشکل دارد و متوجه کار نکردن کمپرسور آن شده اید، قبل از هر چیز، باید از دمای بدنه کمپرسور، از عمل کردن اورلود کولر گازی مطمئن شوید. زیرا زمانی که حرارت کمپرسور بالا باشد اورلود عمل کرده و جریان را قطع میکند. هرچند که این کار اصلاً توصیه نمیشود ولی اگر با چنین موردی برخوردید و احتیاج داشتید تا حرارت کمپرسور را سریع پایین بیاورید که بتوانید اورلود را وصل و آن را آماده کار کنید، می‌توانید بدنه کمپرسور را به وسیله آب خنک کنید تا کمپرسور زودتر راه‌اندازی شود.
دلایل اورلود در کولرگازی:
تخلیه یا نشتی گاز کولر
عدم سرویس بهنگام
نقص در اورلود
مشکل مکانیکی کمپرسور کولر گازی( که با خنک شدن تدریجی یا خنک کردن با آب می توان آن را حل کرد)
چنانچه در حوزه کاری خود به مشکلی برخورد کرده‌اید و در جستجوی فرد و یا شرکت‌های توانمند برای حل مشکلتان هستید می توانید با عضویت در سامانه گلوپ و ثبت مشکل خود با این افراد و شرکت ها ارتباط برقرار کنید.
برای مشاهده مطالب بیشتر به گلوپ پلاس مراجعه فرمایید.